Olumlamalar Nasıl İşe Yarıyor

İnsanlar çoğu zaman hayatlarında olumsuzluklardan yola çıkarak bir değerlendirme yapma eğilimindedirler. Doğduğumuz andan itibaren yaşadığımız her olay bilinçaltımıza kayıt olur ve bundan sonra yaşayacaklarımız o kayıtlardan yola çıkarak değerlendirilir. Hep olumsuz şeyler yaşamış bir insan hayatında bundan sonra olacak şeylerin de olumsuz olacağını düşünür. Çünkü bilinçaltında olumsuzluk dışında çok da fazla bir kayıt yoktur. Ya hep olumsuz şeyler yaşamıştır ya da yaşadıklarının içindeki olumsuzlukları görmekte ustadır. Böyle olunca da hayat olumsuzluklar silsilesi haline gelmektedir. En ufak bir şey bile o kişide çok büyük bir olumsuzluğu canlandırmaya yeter. Her insan elbette hayatında olumsuzluklar yaşayacaktır. Her şey her zaman çok güzel olmayabilir ama bizim yapmamız gereken, “yaşadığımız olaylar içinde olumsuzluklar değil de acaba olumlu şeyler bulabilir miyim?” diye aramak olmalı. Tabii ki eğer olumsuz bir şey arıyorsan bulursun, her olay için bu geçerlidir, ama olumlu bir şey arıyorsan şayet emin ol onu da bulursun. Yeter ki sen hayatında olumlu şeyleri aramaya yönel. Yaşadığımız olayları değerlendirme süreci şu şekildedir: Önce olay yaşanır, yaşanan olay bizim zihnimizden içeriye girer ve içeride bir değerlendirme yapılır. Yapılan değerlendirme sonucunda olumlu ya da olumsuz bir davranış, bir duygu ortaya çıkar. Bu davranış ya da duygunun olumlu ya da olumsuz olmasına karar veren mekanizma bizim zihinsel değerlendirmemizdir (bilişsel çerçevelerimiz). Örneğin; bir erkek bir bayana çiçek veriyor ve bayan mutlu oluyor, daha sonra aynı erkek ikinci bayana yine çiçek veriyor. Bayan yine mutlu oluyor, üçüncü bayana çiçek veriyor sonuç yine aynı 4-5-6-7…onuncu bayana çiçek veriyor O da çok mutlu oluyor. Ama on birinci bayana çiçek verince bayan çok sinirleniyor ve çiçeği adamın kafasına vuruyor. Daha sonra birinci bayana soruyorlar. 1. Bayan -Bu adam sana çiçek verdikten sonra sende bir düşünme süreci başlattı değil mi? -Evet, -Ne düşündün? - Beni güzel buldu herhalde dedim ve mutlu oldum. 2. Bayan -Bu adam sana çiçek verdikten sonra sende bir düşünme süreci başlattı değil mi? -Evet, -Ne düşündün? -Heralde benden hoşlandı dedim ve mutlu oldum 3. Bayan -Bu adam sana çiçek verdikten sonra sende bir düşünme süreci başlattı değil mi? -Evet, -Ne düşündün? -Acaba sevgili olabilir miyiz diye düşündüm ve mutlu oldum 4-5-6….10. Bayanda buna benzer olumlu düşünceler içine girerek mutlu olduğunu anlatıyor. 11. Bayan -Bu adam sana çiçek verdikten sonra sende bir düşünme süreci başlattı değil mi? -Evet, -Ne düşündün? - Ben bir çiçekle kandırılacak kadar basit bayan mıyım? Bu adam kendini ne sanıyor dedim ve çok kızdım. Sonra da çiçeği kafasına vurdum. Gördüğünüz gibi olay aynı olay ama sonuçları farklı. Olaylar insanların zihinlerine girdikten sonraki değerlendirmeler sonucunda, insanlar aynı olay karşısında bile farklı duygular yaşayabiliyorlar. Eğer olayı olumsuz bir bakış açısıyla değerlendirirseniz sonucunda olumsuz duygu durumu içine girersiniz. Olumlu bir bakış açısıyla değerlendirirseniz o zaman da olumlu duygu durumu içine girebilirsiniz. Herşey sizin elinizde. Olumlamalarla amaçlanan ne? İnsanın beyninde olumlu düşünce kalıbı olmadığı zaman hayatını beynindeki olumsuz kalıplara göre değerlendiriyor ve sonucunda mutsuz, olumsuz ve huzursuz bir hayat yaşıyor. Yukarıdaki örnekte olduğu gibi olaylar beynimizde değerlendiriliyor fakat olumlu bir kalıp yoksa sonuç itibariyle değerlendirme de olumsuz yapılacaktır. Sonra da “neden ben hep olumsuz bakıyorum bu hayata?” diye kendilerine sorar insanlar. Neden hep ben? Nedenler niyeler hiç bitmeyecek. Olumlama mp3’lerinde beynimize olumlu mesajlar veriliyor, direkt bilinçaltına yerleştirilen olumlu düşünceler olayları değerlendirirken alternatif bir düşünce oluyor. Ama beynimizde sadece olumsuzluk varsa alternatif de olmadı mı sonuç hep olumsuz oluyor. Beyin alternatifleri uyguladıkça ve sonucunda yarar sağladıkça olumlu düşünceleri daha çok kullanmaya başlayacak bu da hayatınızı değiştirmenize yetecek. Tabii bu bir süreçtir ve beynimiz yeni düşünceye çoğu zaman kapalıdır. Çünkü beynimiz garanticidir daha önce bir olumsuz düşünceden yarar sağladığı için değiştirmek istemez. Şimdi belki merak ediyorsunuzdur beyin olumsuz düşünceden nasıl yarar sağlar? 11. Bayanda mantık neydi? Ben basit değilim, bu adam beni üzer gibi düşüncelerle aslında kendini koruyordu. Sonuç olumsuz duygu bile olsa amaç korunmadır ve bu korunmayı sağladığı için beynimiz ne hissettiğine bakmaz. Bu yüzden beynimiz bir kere yarar sağladığı düşünceyi ileride olumsuz duygu durumu içine girse bile değiştirmek istemez. Alternatif düşünce yoksa zaten o zaman işiniz daha zor. Ama beynimize olumlu mesajlar gönderdikçe, alternatif düşünceleri yerleştirdikçe hayata bakışımız değişecek ve hayatı daha olumlu değerlendirmeyi öğreneceğiz.

   Psikolog Ayhan ALTAŞ
Psikoterapist & Hipnoterapist